Klub Muzyki i Literatury we Wrocławiu zaprasza na wystawę pt. „Odra – rzeka w Hiszpanii w fotografiach Ryszarda Sławczyńskiego”
Udostępnienie 11 października (środa) 2023 roku o godz. 10.00
Prace eksponowane w sali koncertowej Klubu MiL do 22 stycznia (poniedziałek) 2024 roku
od. pon. do piątku w godz. od 10.00 do 18.00
w soboty od 12.00 do 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy
Plakat [pdf]
Katalog [pdf]
Odra – rzeka w Hiszpanii
Tak, to nie pomyłka, w Europie płyną trzy Odry: jedna w Czechach, Polsce i Niemczech, druga w Chorwacji (82,7 km) i ta na północy Hiszpanii (65 km). Najkrótsza droga z Wrocławia nad hiszpańską Odrę prowadzi przez Bordeaux we Francji, dalej wzdłuż zatoki Biskajskiej, gdzie w Pirenejach przekroczymy granicę francusko-hiszpańską i po przejechaniu Kraju Basków wjedziemy na obszar wspólnoty Kastylia i León, tu w prowincji Burgos płynie nieżeglowna Rio Odra.
Źródło hiszpańskiej Odry wypływa na północ od masywu Peña Amaya w pobliżu miejscowości Fuenteodry u podnóża Lorilli. Początkowo kieruje się na wschód, by po krótkim odcinku zmienić bieg na południe. W miejscu, gdzie uchodzi źródło Odry, biorą swój początek jeszcze dwie inne rzeki i jest to Arroyo del Plantino oraz Arroyo del Congosto. Nad Rio Odra znajdują się kaskady, a także rezerwaty przyrody (np. Lagunas de Villasandino) z bogatą roślinnością i ptactwem. Latem stan wody jest niski, ale jak opowiadają mieszkańcy tych nadodrzańskich miejscowości, w okresie jesienno-zimowym jej poziom potrafi się gwałtownie podnieść.
W górnym biegu przepływa przez równinę doliny Humada, a od miejscowości Villavedón obszarem, gdzie uprawia się m.in. buraki, kukurydzę, słonecznik, lucernę oraz drzewa owocowe. Pola położone w sąsiedztwie tak w jej górnym, jak i dolnym biegu nawadniane są wodą pobieraną z rzeki. Na terenie tym niegdyś znajdowały się winnice, a ich pozostałością są dzisiaj liczne winiarnie i tłocznie.
Mieszkańcy dorzecza naszej księżnej Odry mogli trafić nad brzegi tej hiszpańskiej rzeki w średniowieczu, ponieważ prowadzi tędy szlak św. Jakuba, którym XI-XIV w. i obecnie przemieszczali się pielgrzymi, udając się do Santiago de Compostela, uznanym w XII wieku za najważniejsze centrum chrześcijaństwa po Jerozolimie i Rzymie. Przez Odrę szlak Camino de Santiago prowadzi między dwiema nadodrzańskimi miejscowościami Villasilos i Pedrosa del Principe. Pielgrzymi przekraczają tam rzekę przez solidny drewniany most Barceński.
Poruszając się wzdłuż hiszpańskiej Odry, zauważyć można, że we wszystkich miejscowościach, przez które przepływa, bądź w tych położonych w jej bliskim sąsiedztwie, znajdują się duże kościoły wniesione w stylach romańskim i gotyckim, czasami z przyległymi zabytkowymi cmentarzami jak np. w Sandoval de la Reina, gdzie tuż nad rzeką jest stara pustelnia. Na całej długości rzeki spotykamy również stare kamienne mosty, dziś wyłączone z ruchu, stanowiące materialne ślady przeszłości, a w pobliżu dawnych przepraw wzniesione zostały, nowe już z betonu i stali. Zdecydowana większość miejscowości położonych nad rzeką leży na jej prawym brzegu, a w ich granicach nie znajduje się koryto rzeki. W końcowym jej biegu Odra nazywana jest również Odrillą (czyli wielką).
Wśród licznych małych cieków wodnych mieści się Brullés i jest ona głównym dopływem (lewym) Rio Odra, która w gminie Pedrosa del Príncipe wpływa rozlewiskiem do rzeki Pisuerga (275 km), a będącej prawym dopływem Duero (895 km). Duero na odcinku 130 km stanowi granicę między Hiszpanią a Portugalią i uchodzi do Oceanu Atlantyckiego w portugalskim Porto.
Warto będąc w okolicach Burgos zawitać nad brzegi Rio Odra, szczególnie miła i ciekawa wizyta może okazać się dla mieszkańców dorzecza naszej księżnej Odry.
Ryszard Sławczyński
Ryszard Sławczyński (ur. 1962) – publicysta, wydawca. W 1999 roku założył i prowadzi Oficynę Wydawniczą Akwedukt. Miłośnik Odry i autor jedynej w polskim piśmiennictwie antologii wierszy o rzece pt. Kiedy Ty mówisz Odra (Wrocław 1999, wyd. II rozszerzone Wrocław 2020). Pomysłodawca i narrator filmu dokumentalno-artystycznego pn. Odra – poezja rzeki (Wrocław 2021). Rozpowszechnia wiedzę o rzece Odrze płynącej w Hiszpanii i Chorwacji.
Podróżnik, popularyzator kultury Kresów Wschodnich i Syberii. W 2012 roku przez miesiąc przebywał w Kazachstanie, a owocem tej podróży jest film Polacy na stepach Kazachstanu (Wrocław 2012). Wydał album fotograficzny Samochodem przez Kresy (Wrocław 2014), broszurę O dniach kultury polskiej w Chakasji na Syberii (Wrocław 2018). Autor licznych wystaw fotograficznych o tematyce kresowej. Wygłasza liczne prelekcje na temat dziedzictwa kulturowego Kresów Wschodnich oraz Syberii połączone z pokazami multimedialnymi.
Absolwent Technikum Żeglugi Śródlądowej we Wrocławiu, ukończył historię na Uniwersytecie Wrocławskim (praca magisterska pt. Odra i Nysa Łużycka jako granica pokoju. Propagandowy obraz granicy polsko-niemieckiej w latach 1945-1950) oraz studia podyplomowe z Zarządzania i Marketingu w Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu i Podyplomowe Studia Dziennikarskie na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu. Jest honorowym członkiem Dolnośląskiego Towarzystwa im. Fryderyka Chopina i Towarzystwa im. Ferenca Liszta. Od 2010 roku dyrektor Klubu Muzyki i Literatury we Wrocławiu.
|
Koncert transmitowany online