Henryk Wolniak-Zbożydarzyc „Cudnieje”

Okładka [pdf]

Moja opinia o wierszach Henryka Wolniaka-Zbożydarzyca? Są świetne, głębokie, niezwykłe. Co nie znaczy – łatwe. Nie da się w nich zanurzyć bezmyślnie, bezrefl eksyjnie. Wymagają wysiłku. Opłaca się.

Kamilla Termińska, autorka licznych rozpraw z dziedziny filozofii języka, tekstologii, językoznawstwa (Składnia czasowników kauzatywnych we współczesnym języku polskim i in.). Absolwentka instytutów: Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego i Filologii Polskiej Uniwersytetu Śląskiego.

Oryginalna poezja Henryka Wolniaka formalnie nawiązuje głównie do futuryzmu, ale pozostaje wyrazem najnowszych indywidualnych przeżyć świadka wydarzeń pierwszego dwudziestolecia XXI wieku, a przedtem kształtowania się Trzeciej Rzeczpospolitej, nadziei Solidarności w 1980 roku i długiej próby jej likwidacji od grudnia roku 1981, dalej zaś wstecz sięgając aż do reminiscencji dzieciństwa – piekła II wojny światowej.

Dorota Heck, badaczka eseistyki, poezji i krytyki literackiej, wydała m.in.: Interakcje sztuk – literatura, malarstwo, ekfraza, „Bez znaku, bezśladu, bez słowa”. W kręgu problemów duchowości we współczesnej literaturze polskiej. Studiowała filologię polską i klasyczną we Wrocławiu.

Czy apokaliptyczność tych wierszy ma odniesienia do katastrofizmu? Raczej nie. Znacznie bliżej jest im do romantycznego mesjanizmu niż katastrofistów w poezji lat międzywojennych. Apokalipsa jest tu przejściem do rzeczywistości Boskiej, a nie oznaką ostatecznego końca jakiejś rzeczywistości.

Jerzy Żurko, socjolog literatury, kulturoznawca, badacz społeczny. Między innymi współautor prac zbiorowych: Rzeczywistość i zapis – problemy badania tekstów w naukach społecznych i humanistycznych, Dokumenty osobiste w doświadczeniach badawczych – od (auto)biografi i do fikcji (nie)literackiej. Zakładał Niezależne Zrzeszenie Studentów na Uniwersytecie Wrocławskim, działał m.in. w Solidarności Walczącej i Towarzystwie Pomocy im. Świętego Brata Alberta.

Henryk Wolniak-Zbożydarzyc ''Ośmiosnowy''

Wiersz wolny emocyjny, którym zazwyczaj posługuje się Wolniak, należy między innymi do środków poezji lingwistycznej. [...] Innowacje morfologiczne mogą się przyjąć lub nie, ważniejsze wszakże, że dysonansem utrudniają ujednolicanie form liryki, a szerzej – polszczyzny naszych czasów. Zwłaszcza gdy programy komputerowe samoczynnie podpowiadają, jak zredagować tekst najprościej, hasło komplikacjonizmu, głoszone w międzywojennym dwudziestoleciu przez Karola Irzykowskiego, nabiera na znaczeniu, stając się osłoną dla wolności człowieka – użytkownika i współtwórcy języka. [...] Kiedy wyświetla się na monitorze utwory jubilata, pojawiają się komunikaty, że błędów jest tak wiele, iż nie da się ich automatycznie sygnalizować ani korygować. No właśnie! O to przede wszystkim chodzi: aby nas informatyka nie skatalogowała ani nie poprawiła. Errare humanum est.
Dorota Heck

Posłowie Doroty Heck pn. ''Autoironia po futuryzmie" [pdf]