Klub Muzyki i Literatury we Wrocławiu, Polskie Towarzystwo Historii Nauk Medycznych Oddział we Wrocławiu zapraszają na spotkanie naukowe z okazji roku Hirszfeldowskiego pt. „Śladami profesorostwa Hanny i Ludwika Hirszfeldów i ich córki Marysi”21 grudnia (sobota) 2024 roku o godz. 12.00 Wprowadzenie: Tadeusz Szczerbak – prezes Zarządu Fundacji Rodzina Rodła
Hanna Hirszfeldowa z domu Kasman (ur. 17 lipca 1884, zm. 20 lutego 1964 we Wrocławiu) – polska lekarz pediatra, profesor nauk medycznych. Po ukończeniu studiów medycznych była asystentem w klinikach m.in. w Heidelbergu i Zurychu, a po wybuchu I wojny światowej (w latach 1915–1920) lekarzem wojskowym w armii serbskiej. W dwudziestoleciu międzywojennym w warszawskiej Klinice Pediatrii tamtejszego Uniwersytetu pełniła funkcję ordynatora. Po wybuchu II wojny światowej małżonkowie Hirszfeldowie (Hanna Hirszfeldowa była żoną prof. n. med. Ludwika Hirszfelda) wraz z córką, pomimo pochodzenia żydowskiego, do lutego 1941 mieszkali w Warszawie po stronie „aryjskiej” w swojej willi na Saskiej Kępie, pozostając gorliwymi katolikami i członkami katolickiej parafii. Później jednak, na polecenie generalnego gubernatora Hansa Franka, zmuszeni zostali do przeniesienia się do warszawskiego getta. Hanna Hirszfeldowa pełniła funkcję ordynatora oddziału niemowlęcego filii szpitala Bersonów i Baumanów na Lesznie. Od sierpnia 1941 roku Hirszfeldowie mieszkali na plebanii kościoła Wszystkich Świętych przy pl. Grzybowskim. Z getta na stronę „aryjską” uciekli latem 1942 roku. Od października 1944 do roku 1945 Hanna Hirszfeldowa – wówczas docent – była ordynatorem Szpitala Dziecięcego w Lublinie, a zaraz po zakończeniu wojny zamieszkała wraz z mężem we Wrocławiu. Od 1954, prof. Hirszfeldowa była kierownikiem Katedry Diagnostyki Oddziału Pediatrii Akademii Medycznej. Była założycielką i pierwszą przewodniczącą wrocławskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego.
Ludwik Hirszfeld (ur. 5 sierpnia 1884 w Warszawie, zm. 7 marca 1954 we Wrocławiu) – polski lekarz, bakteriolog i immunolog, twórca polskiej szkoły immunologicznej oraz nowej dziedziny nauki – seroantropologii. Studiował na Wydziale Medycznym w Würzburgu (1902–1904), a następnie na Uniwersytecie Fryderyka Wilhelma Berlinie (1904–1907). W 1907 otrzymał z najwyższym wyróżnieniem („Cum eximia laude”) dyplom doktora nauk medycznych na podstawie pracy Badania nad aglutynacją krwi i ich podstawy fizykalne. Od 1911 pracował w Zakładzie Higieny uniwersytetu w Zurychu, gdzie w 1914 roku habilitował się na podstawie pracy nad związkiem zjawisk odpornościowych i krzepliwości krwi. W czasie I wojny światowej uczestniczył w zwalczaniu epidemii tyfusu plamistego w Serbii. Od 1924 był profesorem Wolnej Wszechnicy Polskiej. W 1926 roku habilitował się po raz drugi na Uniwersytecie Warszawskim. W 1931 roku otrzymał tytuł profesora. Podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939 roku zorganizował w mieście ośrodek przetaczania krwi. Został zmuszony do zamieszkania w getcie warszawskim, gdzie pomagał w walce z chorobami. Prowadził wykłady, pracował naukowo, a także – dzięki szczepionce przekazanej przez prof. Rudolfa Weigla ze Lwowa, nielegalnie przemyconej do getta – leczył chorych na tyfus plamisty. W lipcu 1942 dzięki pomocy rodziny Potockich uciekł z getta na stronę aryjską. W 1945 przeniósł się do Wrocławia i podjął pracę na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Wrocławskiego (był pierwszym dziekanem tego wydziału). W 1952 roku utworzył we Wrocławiu Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN i został jego pierwszym dyrektorem. W 1952 został członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk. Do jego najważniejszych osiągnięć naukowych należy praca nad grupami krwi. Odkrył wówczas prawa dziedziczenia grupy krwi i wprowadził oznaczenie grup krwi jako 0, A, B i AB, przyjęte na całym świecie w 1928 roku. Oznaczył również czynnik Rh i odkrył przyczynę konfliktu serologicznego. Odkrył pałeczkę duru rzekomego C (Salmonella hirschfeldii). Podczas studiów w Berlinie, w 1905 poślubił Hannę z Kasmanów. Ich jedyna córka Maria, zmarła na zapalenie płuc w czasie II wojny światowej.
Strona towarzystwa PTHNM Oddział we Wrocławiu: www.pthmif.pl |