Uroczystość wręczenia Nagrody im. Adeli Pryszczewskiej-Kozołubowej Jakubowi Horbaczowi za pracę magisterską pt. „W służbie doświadczeń wewnętrznych? Ethos inteligenta i czytelnika w świetle twórczości eseistycznej Andrzeja Kijowskiego”
21 września (sobota) 2024 roku o godz. 15.00
Wstęp wolny. Zapraszamy
Nagroda im. Adeli Pryszczewskiej-Kozołubowej za pracę dyplomową służy upamiętnieniu sylwetki naukowej tej badaczki. Trzymając rękę na pulsie współczesnej teorii literatury, prof. Adela Pryszczewska-Kozołubowa (1935-2022) nie rezygnowała ze zdrowego rozsądku ani jasności naukowego wywodu na rzecz teoretycznych nowinek, ekstrawaganckich mód intelektualnych ani hermetycznej, zanadto specjalistycznej terminologii. W okresie swojej aktywności akademickiej zdawała się reprezentować stanowisko wielkich mistrzów polonistyki: Juliusza Kleinera, Juliana Krzyżanowskiego, Ignacego Chrzanowskiego, Kazimierza Wyki, Artura Hutnikiewicza, słowem – tych, którzy za powinność uznawali przekazanie jak najszerszemu kręgu odbiorców jasno wyrażonej prawdy o dziedzictwie literatury polskiej. W opolskich realiach nie tylko w okresie 1945-1989, ale także w latach dziewięćdziesiątych w znacznej mierze skupiano się na kwestii polskości na Opolszczyźnie i w ogóle na Śląsku. Długie trwanie, pewne continuum w sferze kultury – wszystko to liczyło się, pozwalało kultywować swoją tożsamość, wprost być sobą bez względu na zmienne koniunktury lub dekoniunktury.
Po ukończeniu w Opolu studiów polonistycznych na seminarium magisterskim Stanisława Kolbuszewskiego objęła stanowisko asystenta w Katedrze Literatury Polskiej. Pod kierunkiem Władysława Studenckiego przygotowała dysertację doktorską Badania nad piśmiennictwem polskim na Śląsku w latach 1907-1939. W 1967 roku obroniła doktorat i opublikowała w wydawnictwie Instytutu Śląskiego monografię Wincenty Ogrodziński – historyk piśmiennictwa śląskiego. Rozprawę zrecenzowali: historyk literatury Artur Hutnikiewicz z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz teoretyk literatury Jan Trzynadlowski z Uniwersytetu Wrocławskiego. Odtąd Adela Kozołubowa została powołana na stanowisko adiunkta, została sekretarzem Katedry Literatury Polskiej, zastępcą kierownika zakładu, a z czasem, już po habilitacji, kierowała Zakładem Literatury Współczesnej i Teorii Literatury. Doskonale łączyła teorię z historią nowszych okresów literackich. Po doktoracie zmienił się rozkład akcentów w zainteresowaniach naukowo-badawczych. Na pierwszy plan wysunęła się proza narracyjna dwudziestolecia i pierwszych lat po wojnie, zwłaszcza twórczość pisarki przed i powojennej, Poli Gojawiczyńskiej. Adela Pryszczewska-Kozołubowa prowadziła wykłady oraz konwersatoria z historii literatury po roku 1918, a także opiekowała się sekcją literatury współczesnej Koła Naukowego Polonistów.
Laureatem nagrody, decyzją kapituły w składzie: prof. Ludwik Kozołub, Dorota Heck i Jan Kurek, został w 2024 roku Jakub Horbacz za pracę magisterską W służbie doświadczeń wewnętrznych? Ethos inteligenta i czytelnika w świetle twórczości eseistycznej Andrzeja Kijowskiego, zrecenzowaną przez prof. Krzysztofa Bilińskiego (Wydział Filologiczny Uniwersytetu Wrocławskiego): „Kijowski był duchem niespokojnym i buntowniczym. Jego eseje wyróżniały się przenikliwością spojrzenia, dystansem wobec opisywanych wydarzeń i głębią wywodu. Miały one prowokować do doświadczeń wewnętrznych, budować zatem ethos inteligenta, którym sam się czuł i tak był postrzegany przez otoczenie. Zarazem jednak chciał wpływać na czytelnika, nawracać go na ścieżkę humanisty, zmusić do humanistycznej refleksji. Autorowi udało się przedstawić własny tok myślenia, który znakomicie oddaje specyfikę twórczości eseistycznej Kijowskiego. Praca jest napisana stylem naukowym, pełnym swady, elegancka, spójna, poparta celnie dobranymi przypisami”.