Klub Muzyki i Literatury we Wrocławiu zaprasza na koncert na bandurę w wykonaniu Iryny Kniazevy pt. „Z Ukrainą”
10 lutego (sobota) 2024 roku o godz. 16.00
Wstęp wolny. Zapraszamy
Plakat [pdf]
Program [pdf]
Iryna Kniazeva – urodziła się we wsi Łysiec na Ukrainie. Studiowała w szkole muzycznej bandurę przez 5 lat. Później wstąpiła do koledżu muzycznego imienia Denysa Siczyńskiego w Iwano-Frankiwsku, a w 2008 roku uzyskała tytuł licencjata „Sztuki muzycznej”. W 2013 ukończyła Przykarpacki Uniwersytet Narodowy im. Stefanyka Instytutu Sztuki, jako specjalista „Sztuki muzycznej”. Jest kierownikiem zespołu ludowego, pedagoga-instrumentalisty. Od 2011 r. pracowała jako artystka w miejskim zespole bandurzystów w Iwano-Frankiwsku. Od 2013 roku pracowała we wsi Markiwci w Domu Kultury na stanowisku dyrektora artystycznego. Również w 2013 roku rozpoczęła pracę na głównym stanowisku w Tyśmienickiej Szkole Artystycznej. W czasie pracy w szkole artystycznej jej uczniowie odnieśli liczne zwycięstwa w okręgowych, regionalnych i ogólnoukraińskich konkursach. Utworzyła zespół bandurzystów „Kvity soncia” (Kwiaty Słońca), który zdobył dwie II i III nagrody na ogólnoukraińskich konkursach, a także brał udział w życiu kulturalnym miasta Tyśmienica.
„Kocham swój zawód – to, co robię, daje mi dużo szczęścia! Bandura jest duszą narodu ukraińskiego – echo jego dawnej przeszłości i teraźniejszości żyje w jej strunach. Od marca tego roku jestem w Polsce we Wrocławiu i miałam już występy w Katowicach, Raciborzu i Wrocławiu. Od początku sierpnia uczę dzieci z Ukrainy gry na bandurze i fortepianie. Aktywność koncertowa bardzo mnie inspiruje”.
Bandura – ukraiński ludowy instrument muzyczny, w którym struny szarpie się palcami lub plektronem. Pierwsza wzmianka o ukraińskich bandurzystach pochodzi ze źródeł polskich z 1441 roku. Kojarzony był z Kozakami. Na początku XX wieku instrument przeżył odrodzenie jako symbol Ukrainy – atrybut pieśniarzy wykonujących dumki. W latach stalinowskich zakazano gry na bandurze, kojarzonej z ukraińskim „nacjonalizmem”. Po odzyskaniu przez kraj niepodległości, popularność instrumentu została przywrócona.
Obecnie wyróżnia się trzy główne typy bandur:
bandura klasyczna – ma 20-24 struny strojone diatonicznie. Jej spód to monolitowy kawałek drewna; płyta wierzchnia wykonywana jest ze świerczyny lub sośniny. Mechanizm strojenia w całości jest wykonany z drewna.
bandura charkowska – w 1909 Hnat Chotkiewycz wydał we Lwowie książkę do gry na bandurze klasycznej. Książka wywołała duże zainteresowanie tym instrumentem i w 1920 Charkowskie Konserwatorium wprowadziło naukę gry na bandurze. Właśnie tam wyewoluował nowy typ o 30-31 strunach, które stroi się diatonicznie w czterech oktawach. Od bandury klasycznej różni się również sposobem trzymania, w którym muzyk może używać obu rąk na wszystkich strunach podobnie jak w grze na harfie. W późniejszym okresie, za sprawą braci Honczarenko bandura charkowska przekształciła się w instrument liczący do 65 strun.
bandura kijowska powstała w 1918, gdy Kijowski Chór Bandurzystów dodał do bandury klasycznej więcej strun, w tym część strojonych chromatycznie. Współcześnie istnieje kilka typów i rozmiarów bandury kijowskiej. Prima lub czernihiwka (od nazwy fabryki), posiada 12 strun basowych i 43 sopranowe, strojone chromatycznie w pięciu oktawach. Jej wersja koncertowa ma 62-65 strun i mechanizm zmiany stroju zapożyczony z harfy. W orkiestrach używa się także wersji altowej, basowej i kontrabasowej. Bandura kijowska stanowi obecnie najpopularniejszą wersję tego instrumentu.
Istnieje też bandura typu lwowskiego, tzw. lwiwianka.
Więcej informacji: pl.wikipedia.org/wiki/Bandura
|