Recytacja: Lidia Stelmach-Szauer Józef Józak Jan Ginał
Śpiew: Maja Berkowska Barbara Kozak Lidia Stelmach-Szauer Jolanta Tomaszunas Anna Turowska Paweł Dubieniecki
Aranżacja pieśni, przygotowanie zespołu, akompaniament Grażyna Rogala-Szczerek
Krzysztof Kamil Baczyński (ur. 22 stycznia 1921 w Warszawie, zm. 4 sierpnia 1944 tamże) – polski poeta czasu II wojny światowej, podchorąży Armii Krajowej, podharcmistrz Szarych Szeregów, żołnierz batalionu „Parasol” Armii Krajowej, jeden z przedstawicieli pokolenia Kolumbów, zginął w Powstaniu Warszawskim. Ojciec poety, Stanisław Baczyński, był krytykiem literackim, historykiem literatury, publicystą, synem powstańca 1863 r., legionistą, kierował akcją plebiscytową na Śląsku Cieszyńskim, Spiszu i Orawie, podczas III Powstania Śląskiego dowodził oddziałami dywersyjnymi. Matka, Stefania z Zieleńczyków, działała na płaszczyźnie oświatowo-pedagogicznej, pracowała jako nauczycielka, współpracowała z popularnym czasopismem dla dzieci i młodzieży „Płomyczek”, pisała bajki i opowiadania. K.K. Baczyński otrzymał świadectwo maturalne w czerwcu 1939 r. Wybuch wojny zburzył jego plany studiowania w Akademii Sztuk Pięknych. W 1940 r. ukazały się dwa tomiki wierszy – „Zamkniętym echem” i „Dwie miłości”, oba liczyły po siedem wierszy; w okresie okupacji niemieckiej ogłosił pięć tomików wierszy. Jego poezja (spuścizna poetycka liczy ponad 500 utworów) wyraża m.in. emocje i los generacji Kolumbów, nazywano go też „nowym Słowackim”. W 1942 r. ożenił się z Barbarą z Drapczyńskich. K.K. Baczyński zginął na posterunku w pałacu Blanka 4 sierpnia 1944 w godzinach popołudniowych (ok. 16), śmiertelnie raniony przez snajpera ulokowanego prawdopodobnie w gmachu Teatru Wielkiego. Pochowany pierwotnie na tyłach pałacu. Po wojnie ciało przeniesiono na Cmentarz Wojskowy na Powązkach (kwatera A22–2–25). 1 września 1944 w Powstaniu zginęła jego żona Barbara.
Stanisław Pigoń tak ujął wstąpienie Krzysztofa Kamila Baczyńskiego do oddziału dywersyjnego: „Cóż, należymy do narodu, którego losem jest strzelać do wroga z brylantów”.
Źródła: Wikipedia, instytutksiazki.pl: Anna Czartoryska-Sziler, dzieje.pl: Agata Szwedowicz
Towarzystwo Przyjaciół Grodna i Wilna, spotkanie
18 listopada (czwartek) 2021 roku o godz. 16.00
Wstęp wolny. Zapraszamy
Klub Muzyki i Literatury we Wrocławiu zaprasza na spotkanie ze Stanisławem Beresiem połączone z prezentacją książki „Niepamięć. O literaturze polskiej XX wieku”
Prowadzenie spotkania Karol Maliszewski
16 listopada (wtorek) 2021 roku o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy
Kilka słów o książce „Niepamięć. O literaturze polskiej XX wieku”
Na ogół lubimy wyprawy, bo pozwalają odkrywać rzeczy nieznane. Szczególnie intrygujące są wyprawy pod prąd czasu. Niekiedy wracamy z nich z cennymi zdobyczami, innym razem z zastanawiającymi ułomkami albo z przekonaniem, że ujrzeliśmy zarys czegoś ważnego, co nas przerasta, jeszcze kiedy indziej napotykamy cmentarzysko, którego lepiej nie dotykać, tylko oglądać z daleka. Dlatego przetrząsanie ludzkiej pamięci i buszowanie w starych papierzyskach – w archiwach lub na strychach – w poszukiwaniu dawno umarłych spraw, węszenie za tropami, które dawno się zatarły lub zostały umyślnie zatarte, to przyjemność dwuznaczna. To książka, która opowiada o kilku tego typu wyprawach w poszukiwaniu spraw przez kogoś zapomnianych albo ukrytych – przed sobą lub innymi. Czasem dlatego, że za bardzo bolały, a czasem dlatego, że dotyczyły kwestii wstydliwych lub hańbiących. Zwłaszcza gdy stał za nimi interes państwa. Nie ma tu osądów ludzkich sumień, bo nie od tego jest historyk literatury. Jego rolą jest wyjaśnianie mechanizmów, zwłaszcza spraw i tekstów, które nie zostawiły po sobie śladów albo zostawiły, ale ktoś zadał sobie trud ich zasypania. Tom ten przypomina, że wciąż żyją ludzie pamiętający rzeczy, które powinny być utrwalone, bo pozwalają zrozumieć, czym naprawdę jest człowiek i jak okropnych rzeczy dokonywał, i że są archiwa, w których spoczywają dokumenty zdradzające drugą – ponurą i przykrą – twarz historii literatury, o której nie chcemy pamiętać.
Stanisław Bereś (ur. 1950) – historyk literatury, krytyk, eseista, tłumacz, edytor, poeta; od 1973 w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego; równolegle wykładał w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej (1979–1987); w latach 1987–1993 na kontrakcie naukowym na Uniwersytecie Charles’a de Gaulle’a w Lille (Francja); po powrocie do kraju w 1993 profesor w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego; od 2000 profesor zwyczajny w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego (kierownik Zakładu Form Literackich i Dokumentalnych). W latach 1996–2011 redaktor „Telewizyjnych Wiadomości Literackich” (TVP 2 i TVP Polonia) oraz w latach 1997–1998 magazynu kulturalnego „Latarnik” (TVP Polonia); członek Komitetu Redakcyjnego „Odry” (do 2003), Rady Redakcyjnej „Notatnika Teatralnego” oraz „Acta litteraria comparativa” (Uniwersytet Wileński); w latach 1997–1999 członek Komisji Historycznoliterackiej PAN; członek jury Nagrody Literackiej Nike (1996–2003) i Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus (2006–2016); redaktor naczelny serii Biblioteka Narodowa (od 2013). Autor trzech filmów dokumentalnych: Biały brat Papuasów (TVP 2, 1998), Igor Mitoraj. Ciało kamienia (TVP 2, 1999), Wydaj to sam (TVP 2, 2000); w latach 1996–2006 realizator międzynarodowego programu nauczania multimedialnego dla Service d’Enseignement à Distance Uniwersytetu Charles’a de Gaulle’a w Lille (17 wykładów multimedialnych); w latach 2004–2006 członek Rady Programowej TVP Wrocław, Rady Programowej Kongresu Kultury Polskiej (2008–2009) i Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016. Wieloletni członek PEN Clubu, Centre d’Études de la Culture Polonaise (Lille), a także l’Association Les Lettres Européennes (Francja). Opublikował 525 tekstów (w tym 33 książki, z czego pięć przełożonych na języki obce, a także artykuły, szkice, recenzje, przekłady i wiersze). Prace naukowe Stanisława Beresia poświęcone są literaturze polskiej XX wieku oraz problematyce medioznawczej. Jego rozmowy rzeki i rozmowy delty z pisarzami polskimi łączą historię literatury z publicystyką.
Karol Maliszewski – urodził się w 1960 w Nowej Rudzie, gdzie mieszka do dzisiaj. Pracuje w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego. Doktor habilitowany w dziedzinie nauk humanistycznych. Opublikował 10 zbiorów wierszy – ostatnie to Ody odbite (2012), Jeszcze inna historia. Wiersze wybrane (2015), [małe zawsze] (2017), Piosenka o przymierzaniu (2019), oraz siedem książek prozatorskich, m.in. Faramucha (2001) (nominowana do Paszportu Polityki), Sajgon (2009), Manekiny (2012), Przemyśl–Szczecin (2013) (nominowana do Śląskiego Wawrzynu Literackiego), Ludzie stąd (2017). W 1999 ukazała się jego książka krytycznoliteracka Nasi klasycyści, nasi barbarzyńcy, a w 2001 druga książka tego typu, zatytułowana Zwierzę na J. Szkice o wierszach i ludziach. Następnie wydał: Rozproszone głosy. Notatki krytyka (2006) (nominowana do Nagrody Literackiej Nike), Po debiucie (2008), Pociąg do literatury (2010), Wolność czytania (2015), Poezja i okolice. Między krytyką literacką a historią literatury (2018). Jest współautorem podręcznika Jak zostać pisarzem (2011). W 2017 zadebiutował jako twórca dla dzieci książką Przypadki Pantareja. Ostatnio wydał książkę krytycznoliteracką Bez zaszeregowania. O nowej poezji kobiet (2020). Jest laureatem nagród: im. Marka Jodłowskiego (1994), im. Barbary Sadowskiej (1997), im. Ryszarda Milczewskiego-Bruno (1999), im. Josepha Wittiga (2001), EMOCJE 2015 Literatura (nagroda Radia Wrocław), uhonorowany stypendium twórczym Wojewody Wałbrzyskiego oraz dwukrotnie stypendium twórczym Ministra Kultury i Sztuki. Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Stowarzyszenia Unia Literacka. Razem z Olgą Tokarczuk organizuje festiwal Góry Literatury.