Nagrania wspomnień wrocławskich Sybiraków, Marii Dutkiewicz, Władysława Czaplińskiego, Bolesława Włodarczyka, realizowane przez Stowarzyszenie Pamięci Zesłańców Sybiru w ramach projektu „Pamięci Golgoty Wschodu 2021”

29 listopada (poniedziałek) 2021 roku o godz. 10.00–18.00
Wstęp z zaproszeniami

Sybiracy – w czasach carskich lub w okresie Rosji Sowieckiej: więźniowie wywiezieni na Syberię lub zesłańcy na Syberię. Na Syberii Polacy znaleźli się po raz pierwszy jako jeńcy wojenni w pierwszej połowie XVII wieku, właściwa historia polskich Sybiraków zaczyna się po rozgromieniu konfederatów barskich w 1768 r.
Polscy zesłańcy na Syberię:
ok. 10 tys. zesłańców – Konfederacja Barska 1768 r.
ok. 10 tys. zesłańców – Insurekcja Kościuszkowska 1794 r.
ok. 15 tys. zesłańców – wojny napoleońskie 1812 r.
ok. 60 tys. zesłańców – Powstanie Listopadowe 1830 r.
ok. 70 tys. zesłańców – Powstanie Styczniowe 1863 r.
ok. 100 tys. zesłańców – konspiracje lat 1905–1914
ok. 45 tys.–250 tys. zesłańców – jeńcy 1939 r.
ok. 420 tys.– 1 mln zesłańców – aresztowania i wywózki w latach 1940–1941
ok. 90 tys.–100 tys. zesłańców – aresztowani i internowani w latach 1944–1946.
Różnice w liczbach czasu ZSRR wynikają z różnic między oficjalnymi danymi rosyjskimi a ustaleniami historyków.

Źródło: R. Sławczyński, „O dniach kultury polskiej w Chakasji na Syberii”, Wrocław 1918 [tamże:] M. Janik, „Dzieje Polaków na Syberji” Lwów 1928, J. Siedlecki, „Losy Polaków w ZSRR w latach 1939–1986”, Londyn 1992.