Wrocławski Klub Stanisławowian, spotkanie
14 marca (poniedziałek) 2022 roku o godz. 16.00
Wstęp z zaproszeniami
Plakat [pdf]
Barbara Grudysz „Stanisławów i Klub Stanisławowian we Wrocławiu” [pdf]
Po II wojnie światowej mieszkańcy Stanisławowa w wyniku ekspatriacji znaleźli się na Ziemiach Zachodnich i zostali rozproszeni w różnych częściach Polski. Polacy zostali wygnani z ojczystej ziemi, mimo że tam urodzili się, kształcili i pracowali przez wiele pokoleń. Silna tęsknota za utraconą ziemią i dobytkiem całego życia sprawiły, że stanisławowianie jak i mieszkańcy innych miast, zwłaszcza Lwowa, zaczęli organizować się i tworzyć stowarzyszenia.
W 1990 r. istniały już warunki polityczne, aby utworzyć Klub „Stanisławów” przy Towarzystwie Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich. Mieszkańcy Stanisławowa spotykali się w różnych miejscach: kościołach, urzędzie skarbowym, domu księży emerytów, a od stycznia 2013 r. w Klubie Muzyki i Literatury przy pl. gen. T. Kościuszki 10 we Wrocławiu.
Pierwszym Prezesem Klubu „Stanisławów” był mgr Leszek Wierzejski, autor książki „Stanisławów gród Rewery”, po jego śmierci w 1995 r. funkcję Prezesa obejmuje mgr Marian Ziobrowski, którą pełni do roku 2010. Marian Ziobrowski, Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego we Wrocławiu, zmarł w 2014 r. W roku 2011 Prezesem Klubu Stanisławowian przy Towarzystwie Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich we Wrocławiu zostaje wybrany mgr Andrzej Englot, który swoją funkcję pełni do śmierci, tj. do 2018 r. 17 października 2019 r. w Urzędzie Miejskim Wrocławia Klub Stanisławowian we Wrocławiu zostaje zarejestrowany jako samodzielne stowarzyszenie, reprezentowane przez Przedstawiciela – Barbarę Grudysz.
Stanisławowianie spotykali się nieoficjalnie już w 1981 r., a w 1982 r. z ich inicjatywy w murach piastowskiej archikatedry na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu została wmurowana tablica-epitafium ku czci i pamięci poległych i zamordowanych polskich mieszkańców ziemi stanisławowskiej. Uroczystą mszę odprawił biskup Wincenty Urban w koncelebrze księży z Kresów: ks. kanonika Stefana Helowicza – proboszcza Katedry Wrocławskiej, a poprzednio wikarego Kolegiaty Stanisławowskiej, ks. Celestyna Rubaszewskiego oraz księdza Juliana Bolka – byłego wychowawcy młodzieży stanisławowskiej. Homilię wygłosił biskup W. Urban i przypomniał gehennę polskiej ludności tego miasta.
Od tego czasu stanisławowianie uczestniczą rokrocznie w ostatnią niedzielę września we mszy świętej o godz. 13.00 w katedrze pw. św. Jana Chrzciciela, aby modlić się za poległych, pomordowanych, zmarłych i żyjących stanisławowian. Po mszy świętej przez wiele lat organizowane były zjazdy, na które przyjeżdżali bardzo licznie byli mieszkańcy Stanisławowa i w czasie poczęstunku wspominali z rozrzewnieniem stare, dobre czasy, swoich przyjaciół, księży i nauczycieli. Stanisławowianie przybywali z różnych stron naszego kraju i z zagranicy, m.in. Australii, Niemiec i Szwajcarii.
Obecnie jest ich coraz mniej i spotykają się w kameralnym gronie. Po mszy świętej we wrześniu są to spotkania indywidualne w restauracji nowoczesnego i pięknego hotelu Jana Pawła II.
W latach 90. po uroczystej mszy świętej, a przed oficjalnym spotkaniem, przed katedrą we Wrocławiu autorzy sprzedawali ciekawe książki o Stanisławowie, na które było duże zapotrzebowanie. Kresowianie gromadzili się bardzo licznie, z biegiem lat ich liczba malała wskutek chorób lub zgonów.
W 1994 r. za czasów Prezesa Leszka Wierzejskiego odbył się Ogólnopolski Zjazd Dawnych i Obecnych Mieszkańców Stanisławowa, który trwał 3 dni: 23–25 września. Uczestniczyli w nim zaproszeni goście ze Stanisławowa.
Z okazji rocznic jubileuszowych w Czarnym Lesie pod Stanisławowem, gdzie w sierpniu 1941 r. wymordowano inteligencję miasta Stanisławowa, przedstawiciele Klubu Stanisławowian we Wrocławiu obok przedstawicieli z Krakowa, Opola i Warszawy przy udziale władz państwowych uczestniczą w uroczystościach, aby oddać hołd pomordowanym.
W czasie wyjazdu do Stanisławowa naszą misją jest również pokłonić się bohaterom spoczywającym na Cmentarzu Orląt we Lwowie i w skupieniu odwiedzić groby wybitnych Polaków pochowanych na Cmentarzu Łyczakowskim.
Barbara Grudysz „Stanisławów i Klub Stanisławowian we Wrocławiu”
Opracowała Barbara Grudysz
Przewodnicząca Klubu Stanisławowian we Wrocławiu
1 marca 2022 r.
|