Format Literacki – pismo artystyczno-literackie


Kwartalnik „Format Literacki” powstał z inicjatywy wrocławskiego środowiska literackiego jako pismo, którego celem jest promocja twórczości literackiej, a szczególnie eseistycznej, także w odniesieniu do sztuk wizualnych. Choć inicjatywa ta angażuje bardzo szerokie środowisko kulturalne Wrocławia i Dolnego Śląska, ma również charakter ogólnopolski. Na łamach „Formatu Literackiego”, pojawia się proza, poezja, krytyka artystyczna, i eseistyka traktująca o związkach literatury ze sztukami wizualnymi oraz innymi mediami. Ważne są także recenzje i prezentacje książek autorów dolnośląskich. Od pierwszego numeru wydawcą pisma jest Stowarzyszenie Pisarzy Polskich – Oddział we Wrocławiu wspierane przez wrocławski Klub Muzyki i Literatury we Wrocławiu (od siódmego numeru) oraz Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu.



Numer jedenasty „Formatu Literackiego”


„Format Literacki” to niezależny kwartalnik artystyczno-literacki wydawany przez Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział we Wrocławiu we współpracy z Klubem Muzyki i Literatury oraz Ośrodkiem Kultury i Sztuki. W najnowszym numerze czasopisma przygotowanym pod hasłem „Jaka poezja?” znalazły się wiersze: Jarosława Barańczaka, Krzysztofa Chary, Roberta Gawłowskiego, Wojciecha Kassa, Michała Kaczmarka, Gabriela Leonarda Kamińskiego, Andrzeja Kosmowskiego, Karola Maliszewskiego, Leszka Mularskiego, Lesława Nowary, Leszka Pułki, Marka Rapnickiego, Damiana Rychłowskiego, Andrzeja Saja, Jerzego Skoczylasa, Ewy Sonnenberg i Mirki Szychowiak; eseje, szkice i recenzje o poezji: Urszuli Benki, Moniki Braun, Kamila Bryki, Roberta Gawłowskiego, Bogusława Jasińskiego, Wojciecha Kassa, Janusza Krupińskiego, Cezarego Lipińskiego, Adama Lizakowskiego, Karola Maliszewskiego, Juliusza Pielichowskiego, Andrzeja Saja i Dariusza Sasa; proza: Musy Caxarxana Czachorowskiego, Piotra Mrasa, Waldemara Okonia, Rogera Piaskowskiego, Krzysztofa Rudowskiego i Piotra Wiesława Rudzkiego.
Kwartalnik wzbogacony jest również o ilustracje prac cenionego artysty plastyka Przemysława Tyszkiewicza.
Pismo powstaje dzięki wsparciu finansowemu Wydziału Kultury Urzędu Miejskiego Wrocławia i Budżetu Województwa Dolnośląskiego.
Patronat: Urząd Miasta Wrocławia, Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu, Instytut Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego.


Ze wstępu Waldemara Okonia:
„Kolejny numer naszego kwartalnika poświęcony poezji wydaje się spośród dotychczas przez nas opublikowanych szczególnie wymagający, zarówno dla autorów i piszącego te słowa, jak i dla czytelników. Nie ma w nim bowiem miejsca na lekturowe ułatwienia, a zakładany przez nas od początku pojawienia się „Formatu Literackiego” na rynku wydawniczym wysoki poziom artystyczny i intelektualny pisma przybiera tutaj formę wielokrotnej, poetyckiej spowiedzi, którą odbywamy raz w życiu, aby później mogła ona stanowić trzon literackiej wiary oraz cel, do którego wszyscy piszący powinni nieustannie dążyć. Mistyczne, ekstatyczne i oniryczne źródła poezji zasilają wodą artystycznego życia kolejne rzeki, które płynąc z niedostępnych najczęściej śmiertelnym ludziom wyżyn, toczą później swój bieg poprzez obszary bardziej nam przyjazne, gdzie poetyckie, abstrakcyjne śnienie zyskuje bardziej materialny i realny wymiar oraz kształt. Pojawia się odwieczne pytanie: czy pisać o poezji mogą jedynie poeci i czy nie wypacza to jej ponadindywidualnego wyrazu wynikającego z odległego echa pism Stwórcy, który ustanowił, iż na początku było Słowo unoszące się nad wodami bezsłownego Chaosu. Określenie „czysta poezja”, pojawiające się wielokrotnie w tekstach „Formatu Literackiego”, ma przecież swoje źródła nie tylko w literackim parnasizmie i dziewiętnastowiecznym haśle „sztuki dla sztuki”, ale też w jakże charakterystycznym dla wybitnych poetów „oczyszczaniu” wiersza z retorycznych i nadmiernie związanych z konkretną epoką naleciałości – dotykając wielu wyznawców tej najtrudniejszej ze sztuk, sprawią, że świątynia, do której dążą, będzie przez to dla nich na zawsze zamknięta. A przecież nadal powstają tysiące wierszy i pojawiają się twórcy noszący dumne imię wybitnego poety, wydawane są kolejne tomiki, antologie i almanachy, ogłaszane są konkursy i ustanawiane hierarchie i rankingi, tak jakby nie zauważano rzeczywistego miejsca sztuki poetyckiej sytuującego ją poza hałaśliwym i merkantylnym targowiskiem medialnej próżności. Słowo, które się ucieleśnia, wymaga ciszy i dzieje się najczęściej w tajemnej przestrzeni pomiędzy brzmieniem i przedmiotem, myślą i jej urzeczywistnieniem. Konieczność jego powstania wynika z siły, nie do końca ludzkiej, ponieważ wywodzącej się ze świata, nad którym nie panujemy, podobnie jak prorocy nie panowali do końca nad swymi proroctwami, a mistycy nad objawioną im niespodziewanie ponadnaturalną wizją”.


 

Numer dziesiąty „Formatu Literackiego”


Czytając kolejne fragmenty nowego „Formatu”, dostrzegamy ów ekstatyczny balans pomiędzy cierpieniem i próbą powstrzymania go, pomiędzy serio i żartem – tutaj chcę zwrócić uwagę na „Antybajki dla dorosłych” Joanny Lustyk i na „Kilka słów o sensybilizmie” pióra Michała Jędrzejewskiego oraz na utrwalony w formie prozatorskich miniatur pozornie realistyczny zapis zdarzeń i ludzi przekształcany (przekształcający się) w opowieści z tak zwanym drugim dnem, gdzie namysł nad mechanizmami rządzącymi religią i polityką w pewnym momencie zaczyna przesłaniać opowiadane, pozornie proste historie. Nawet odpowiedzi na cokolwiek prowokacyjne w swym zamierzeniu artykuły zamieszczone w poprzednich numerach naszego pisma zyskują rangę filozoficznej refleksji na temat Autora, dzieła i „zagubionego Boga” (Janusz Krupiński). Wielokrotnie zaznaczaliśmy, że nasz kwartalnik nie jest w ścisłym tego słowa znaczeniu pismem regionalistycznym, jednak łatwo zauważyć, że coś, co określamy mianem genius loci, często się w nim pojawia bądź pod postacią związanych z tym regionem tekstów literackich oraz poprzez inne działania artystyczne (teatr, sztuki plastyczne ze szczególnym uwzględnieniem fotografii), bądź też jako konkretne miejsce, w którym dzieją się literackie „dniewniki” i poetyckie „podszepty wiatru” lub ujawnia „Wrocławska Abrakadabra”, pozornie konkretna, lecz jednak przesycona zachowanym w pamięci, podskórnym erotyzmem.

Waldemar Okoń


„Format Literacki” to niezależny kwartalnik artystyczno-literacki wydawany przez Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział we Wrocławiu we współpracy z Klubem Muzyki i Literatury oraz Ośrodkiem Kultury i Sztuki. W najnowszym numerze czasopisma przygotowanym pod hasłem „Konstelacje drugie” znalazły się m.in. wierze Aleksandra Jasińskiego, Zdzisława Lipińskiego, Joanny Lustyk, Justyny Paluch i Bartłomieja Siwca; proza: Musy Çaxarxana Czachorowskiego, Gabriela Leonarda Kamińskiego, Bogdana Kocy, Piotra Mrasa, Waldemara Okonia, Rogera Piaskowskiego, Jarosława Petrowicza, Krzysztofa Rudowskiego, Lesława Wolaka; eseje: Urszuli Małgorzaty Benki, Moniki Braun, Radosława Kłosa, Michała Jędrzejewskiego, Janusza Krupińskiego; szkice: Tadeusza Borysa, Kamila Bryki, Roberta Gawłowskiego i Andrzeja Saja. Kwartalnik wzbogacony jest również o ilustracje cenionych artystów plastyków oraz o prezentacje współczesnej sztuki wizualnej. Pismo powstaje dzięki wsparciu finansowemu Wydziału Kultury Urzędu Miejskiego Wrocławia i Budżetu Województwa Dolnośląskiego.
Patronat: Urząd Miasta Wrocławia, Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu, Instytut Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego.


 

Numer ósmy i dziewiąty „Formatu Literackiego”


Kwartalnik artystyczny „Format Literacki” (okładka) [pdf]

Ze wstępu Waldemara Okonia:
„Śmierć jako nie-pamięć, zatracenie w czasie i przestrzeni, ostateczne zamilknięcie, zatarcie w świadomości nie tylko współczesnych, ale przede wszystkim potomnych towarzyszy wielu prezentowanym tekstom, tak jakby pokolenie pisarzy i poetów drukujących swoje utwory w naszym piśmie nie mogło lub nie chciało od niej odejść, upamiętniając i dokumentując w nich nie tylko swoje życie i własne twórcze dokonania, ale też pisząc o „cieniach mistrza Tomaszewskiego”, o teatrze mimów „Gest”, o Helmucie Kajzarze i o wielu innych artystach związanych ze środowiskiem wrocławskim, którzy już od nas na zawsze odeszli. Nieprzypadkowo tak wiele miejsca w najnowszym „Formacie” poświęcamy naszemu niedawno zmarłemu przyjacielowi Maciejowi Ciśle i tak wybitnym twórcom, jak Natan Rapaport czy Josef Vachal, nieprzypadkowo pojawiają się w nim wiersze Adama Lizakowskiego z jego ostatnio wydanej „Pieszyckiej księgi umarłych”, a oprawie graficznej towarzyszy nieustanna świadomość i duch „archeologii fotografii”, dopełniający całości czarno-białymi cieniami minionych już czasów”.


W podwójnym numerze czasopisma przygotowanym pod hasłami „Pamięć” i „Milczenie” znalazły się m.in. wierze Anny Janko, Macieja Cisły, Dagmary Kacperowskiej, Adama Lizakowskiego, Janusza Jaroszewskiego, Stefana Jurkowskiego, Jarosława Trześniewskiego-Kwietnia, Mariana Kisiela, Romana Rzucidły, Dariusza Sasa; proza: Stanisława Karolewskiego, Bogdana Kocy, Janusza Jano Mielczarka, Piotra Mrasa, Waldemara Okonia, Krzysztofa Rudowskiego; eseje: Urszuli Małgorzaty Benki, Moniki Braun, Petera Gerischa, Janusza Krupińskiego, Bogusława Jasińskiego i Tadeusza Złotorzyckiego, szkice: Mariana Lecha Bednarka, Roberta Gawłowskiego. Bogusława Klimsy, Iwony Matuszkiewicz, Justyny Paluch, Edwina Petrykata, Rogera Piaskowskiego, Andrzej Saja. Krzysztofa Veneda Szwai. Kwartalnik wzbogacony jest również o ilustracje cenionych artystów plastyków oraz o prezentacje współczesnej sztuki wizualnej. Pismo powstaje dzięki wsparciu finansowemu Wydziału Kultury Urzędu Miejskiego Wrocławia i Budżetu Województwa Dolnośląskiego. Patronat: Urząd Miasta Wrocławia, Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu, Instytut Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego.


 
<< pierwsza < poprzednia 1 2 3 4 następna > ostatnia >>

Strona 2 z 4

Aktualności

polska flaga  Uroczysty koncert w 234. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja
I. Porębska – fortepian
I. Ciszek – fortepian
M. Lis – fortepian
M. Ferenc – fortepian

3.05 (sobota) br. o godz. 16.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Koncert muzyki barokowej pt. „Głos epoki”

5.05 (poniedziałek) br. o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Koncert pt. „Kalejdoskop liryczny”
Opieka artystyczna dr hab. J. Litwin-Fenc

6.05 (wtorek) br. o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Spotkanie z A. Niklem pt. „O zasadach legitymizmu z okazji Tysiąclecia Królestwa Polskiego”

7.05 (środa) br. o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Zapraszamy na Wrocławskie Wieczory Coolturalne pt. „Taniec po Strunach”
Duet gitarowy Siempre Nuevo:
M. Freml
P. Vacík

8.05 (czwartek) br. o godz. 19.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Koncert pt. „Wokalna Majówka”

9.05 (piątek) br. o godz. 16.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Spotkanie z prof. A. Gładyszem autorem książki „Ponad 40 lat HIV w Polsce”
Prowadzenie spotkania:
K. Krawczyk
dr W. Rymer

10.05 (sobota) 2025 roku o godz. 12.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Międzynarodowy koncert pt. „Człowieczy los” poświęcony wybitnej polskiej artystce Annie German

10.05 (sobota) br. o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Z cyklu „Wieczory Lisztowskie” recital fortepianowy M. Selwesiuka
Prowadzenie: J. Adamowski

12.05 (poniedziałek) br. o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy
Koncert transmitowany online

Koncert pt. „Młoda Scena”
V. Russo – fortepian
Dyrektor artystyczny: F. Bottigliero

13.05 (wtorek) br. o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Koncert z cyklu „Młodzi wykonawcy”

14.05 (środa) br. o godz. 17.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Koncert pt.„Śpiewne wiolonczele”

15.05 (czwartek) br. o godz. 16.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Premiera książki A.S. Konarskiego pt. „Nasi mistrzowie urbaniści”

15.05 (czwartek) br. o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Wykład M. Dyżewskiego pt. „Muzyczne perły polskiego Średniowiecza”
Reżyseria dźwięku: Z. Jędrych

16.05 (piątek) br. o godz. 17.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

W związku z przygotowaniem pomieszczeń na lokal wyborczy wyborów prezydenckich Klub Muzyki i Literatury nieczynny

17.05 (sobota) br.

Wybory prezydenckie 2025. Siedziba Okręgowej Komisji Wyborczej nr 13

18.05 (niedziela) br.

Wręczenie nagrody ZASP – Stowarzyszenia we Wrocławiu N. Fedorowej

19.05 (poniedziałek) br. o godz. 12.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Koncert wokalno-wiolonczelowo-fortepianowy pt. „Melancholie wokalno-instrumentalne”

19.05 (poniedziałek) br. o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Spotkanie z cyklu Dowód Tożsamości. Gościem będzie S. Podwin
Koncepcja spotkań i prowadzenie: E. Gil-Kołakowska
W części artystycznej:
S. Podwin – gitara, wokal

20.05 (wtorek) br. o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Recital fortepianowy A. Pacheco pt. „Hiszpańska muzyka fortepianowa w XX wieku”
Słowo wstępne: Julieta González-Springer

21.05 (środa) br. o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Premiera książki poetyckiej B. Michnika pt. „Śniłem się sobie”
Prowadzenie spotkania: K. Maliszewski

22.05 (czwartek) br. o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy.
Spotkanie transmitowane online

Koncert uczniów Szkoły Muzycznej Arka

23.05 (piątek) br. o godz. 17.00
Koncert zamknięty

Koncert gitarowy T. Motyki

24.05 (sobota) br. o godz. 16.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Wręczenie nagrody ZASP – Stowarzyszenia we Wrocławiu D. Dutkowskiej

26.05 (poniedziałek) br. o godz. 12.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Koncert chóru „Grunwald” pt. „Moja Matko ja wiem…”
Dyrygent: Marcin Grzywaczewski

26.05 (poniedziałek) br. o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Wystawa malarstwa J. Wolffa pt. „Kilka obrazów z różnych lat”

do 27.05 (wtorek) br. o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

43. International Hans Gabor Belvedere Singing Competition 2025

28.05 (środa) br. o godz. 10.00 – 15.00
Wstęp z zaproszeniami

Autorski program poetycko-muzyczno-plastyczny K. Paraszkiewicz-Pater pt. „Porządki w szafie”

28.05 (środa) br. o godz. 18.00
Spotkanie zamknięte

Spotkanie prezentujące 15 numer kwartalnika artystyczno-literackiego „Format Literacki”

29.05 (czwartek) 2025 r. o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy.
Spotkanie transmitowane online

Wernisaż wystawy ilustracji M. Koch do książki pt. „Siedem smoków głównych” połączony ze spotkaniem z autorką V. Nowakowską
Prowadzenie: J. Kawecki
Aranżacja tekstu: H. Koczan
W części muzycznej:
M. Wojak, M. Zarębska, A. August-Zarębska (soprany)
przy fortepianie – K. Kluczewska

2.06 (poniedziałek) br. o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Wykład prof. J. Miodka pt. „Śląsk w świetle nazw miejscowych”

5.06 (czwartek) br. o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy.
Spotkanie transmitowane online

Inauguracja obchodów 10-lecia Polskiego Stowarzyszenia Haiku

6.06 (piątek) br. o godz. 18.00
Spotkanie zamknięte

Prelekcja R. Sławczyńskiego pt. „O rzekach Odrach w Europie”

9.06 (poniedziałek) br. o godz. 12.00
Spotkanie zamknięte

Koncert wokalny z cyklu pn. „Promocja młodych artystów muzyków”

9.06 (poniedziałek) br. o godz. 15.30
Wstęp wolny. Zapraszamy

Spotkanie autorskie E. Michnik połączone z prezentacją książki pt. „Splątane losy. Opera Wrocławska w sezonie 1995/96-2015/16”
Prowadzenie: G. Chojnowski

14.06 (sobota) br. o godz. 16.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Prelekcja R. Sławczyńskiego pt. „Klub Muzyki i Literatury ma już 65 lat”

21.06 (sobota) br. o godz. 14.30
Spotkanie zamknięte

Prelekcja R. Sławczyńskiego pt. „O rzekach Odrach w Europie”

21.06 (sobota) br. o godz. 16.00
Spotkanie zamknięte

Prezentacja książki pod redakcją A. Łyjaka i A. Marczak pt. „Sportowe opowieści”

24.06 (wtorek) br. o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Wystawa ilustracji M. Koch do książki pt. „Siedem smoków głównych”

do 26.08 (wtorek) br. o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Wrocławska premiera książki poetyckiej K. Słomki pt. „Znaleźć człowieka. Elegie przebudzenia”
Prowadzenie spotkania: D. Heck

1.07 (wtorek) br. o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy
Spotkanie transmitowane online