Klub Muzyki i Literatury we Wrocławiu, Towarzystwo Przyjaciół Grodna i Wilna oraz Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich zapraszają na prezentację najnowszych książek prof. Stanisława Nicieji pt. "Kresowa Atlantyda. Historia i mitologia miast Kresowych. Tomy XIII i XIV"
27 lutego (czwartek) 2020 roku o godz. 16.00 Wstęp wolny
Plakat [pdf]
Prof. Stanisław Sławomir Nicieja. ''Kresowa Atlantyda tom XIII: Grodno, Wołczyn, Stare Wasiliszki, Żołudek, Mosty, Druskienniki'' (okładka) [pdf]
Prof. Stanisław Sławomir Nicieja. ''Kresowa Atlantyda tom XIV: Historia i mitologia miast kresowych'' (okładka) [pdf]
W ramach spotkania prezentacja XIII oraz XIV tomu ''Kresowej Atlantydy''
W tomie XIII autor wyprawia się po raz pierwszy na Kresy Północno-Wschodnie – na Grodzieńszczyznę. Przedstawia dzieje Grodna, poświęcając sporo uwagi królom, Stefanowi Batoremu i Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu, oraz wielkorządcom – Antoniemu Tyzenhauzowi czy rodzinie O’Brienów de Lacych. Przywołuje też wybitnych twórców, którzy bądź urodzili się w Grodnie lub okolicy lub też przez jakiś czas tam przemieszkiwali, jak choćby Eliza Orzeszkowa, Władysław Syrokomla, Zofia Nałkowska, Nadzieja Drucka, Lejb Najdus czy Wiktor Woroszylski. Tom ten zawiera również historię okolicznych miejscowości: Wołczyna, Czyżewicz, Janowa Podlaskiego (z biografią Wacława Kowalskiego – aktora, słynnego Pawlaka z „Samych swoich”, w filmie polskim modelowego Kresowiaka). Autor przywołuje też historię Starych Wasiliszek – wsi rodzinnej wybitnego polskiego pieśniarza, kompozytora i poety Czesława Niemena-Wydrzyckiego. Jest też historia Żołudka – jednego z gniazd rodowych arystokratycznej rodziny książąt Światopełków-Czetwertyńskich oraz dramat ich życia w PRL-u, oraz Mostów, których historia związana jest ściśle z dziejami polskiego lotnictwa. Stanisław Nicieja zamyka tom historią Druskiennik – najsłynniejszego polskiego kurortu w północno-wschodniej Polsce, ulubionego miejsca pobytu marszałka Polski Józefa Piłsudskiego. Przypomina też historię jego związku z Eugenią Lewicką – druskiennicką lekarką, wokół którego narosło wiele domysłów i plotek.
Źródło i dodatkowe informacje: stanislawnicieja.pl/StronaStsNicejaHTML/opistom13.html
Stanisław Nicieja w tomie XIV postanowił wrócić do Stanisławowa i napisać nową wersję jego dziejów – poprawioną, poważnie poszerzoną i z nową ikonografią. Dwa kolejne miasta, na których autor skoncentrował swą uwagę w tym tomie, to Zabłotów i Buczacz, a także otaczające je duże wsie – Ilińce, Trójca i Chlebiczyn. Zabłotów był klasycznym sztetlem na galicyjskiej prowincji i wszedł do historii dzięki słynnej fabryce papierosów i cygar oraz imponującemu mostowi na Prucie – „cudowi architektury transportowej”. Autor w swojej niekończącej się Kresowej Atlantydzie szczególnie skupia się na ludziach, którzy tam mieszkali – fragment wstępu do tego tomu najlepiej oddaje myśl autora: „W Stanisławowie, Zabłotowie i Buczaczu na przestrzeni wieków żyło setki tysięcy ludzi i nie sposób przywołać wszystkich, którzy tworzyli historię i koloryt tych miast. Po większości z tych ludzi nie pozostał najmniejszy ślad ich istnienia i nikt ich już nie przywoła, choćby był najgenialniejszym historykiem z najlepszym warsztatem naukowym. Iluż było tych, którzy z syberyjskich lodowni nie wyszli, nie doszli, nie zdążyli na odchodzący pociąg, nie dopchali się do wypełnionego po granice możliwości wagonu i zostali na zawsze, pozbawieni nawet nadziei, że ktoś kiedyś wymieni choćby ich nazwisko!” Ale w „Kresowej Atlantydzie” autorowi często udaje się wydobyć ich z otchłani zapomnienia.
Źródło i dodatkowe informacje: stanislawnicieja.pl/StronaStsNicejaHTML/opistom14.html
Prof. Stanisław Sławomir Nicieja. Urodzony 4 października 1948 roku w Strzegomiu, polski historyk i historyk sztuki XIX i XX wieku, profesor nauk humanistycznych, rektor Uniwersytetu Opolskiego, senator V kadencji. Ukończył studia na Wydziale Filologiczno-Historycznym Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu, uzyskując tytuł zawodowy magistra historii. W 1977 obronił doktorat w zakresie nauk humanistycznych (na podstawie pracy poświęconej Julianowi Leszczyńskiemu), w 1982 uzyskał stopień doktora habilitowanego. W 1989 otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych. Odbył staże na Uniwersytecie im. Iwana Franki we Lwowie (1978–1979), w Instytucie Historii PAN (1981–1982), uzyskał stypendium Bolesława Krokowskiego w Nancy i Paryżu (1986), stypendium Fundacji Lanckorońskich w Londynie (1990–1991), stypendium Fundacji Tadeusza Zabłockiego w Londynie (1992), stypendium Polskiej Fundacji Kulturalnej w Londynie (1993). Po przekształceniu WSP w Uniwersytet Opolski (w 1994) pełnił funkcję rektora tej uczelni w latach 1996–2002. Ponownie został wybrany na trzyletnią kadencję w 2005 roku. W 2008 nie ubiegał się o reelekcję. 16 marca 2012 został ponownie wybrany na to stanowisko. Zasiadał m.in. w Polsko-Ukraińskiej Komisji do spraw Renowacji Cmentarza Łyczakowskiego we Lwowie (1989–1993), zespole Odbudowy Cmentarza Orląt we Lwowie (od 1993), Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (od 1994), komitecie redakcyjnym Słownika Biograficznego Polonii Świata w Paryżu (od 1992), redakcji miesięcznika „Semper Fidelis” (1989–1993), radzie programowej Polskiego Radia Opole (1993–1999). Publikował m.in. w „Zeszytach Historycznych” w Paryżu, „Dziejach Najnowszych”, „Odrze”, „Kresach Literackich”, „Przeglądzie Wschodnim”, „Życiu Literackim”, „Pulsie” w Londynie, „Orle Białym” w Londynie, „Tygodniu Polskim” w Londynie, „Kwartalniku Historycznym”, „Mówią Wieki”. Laureat nagród: im Juliusza Ligonia (1989), „Życia Literackiego” (1989), „Przeglądu Technicznego” (1989), Polskiej Fundacji Kulturalnej w Londynie im. Edwarda Raczyńskiego (1991), „Przeglądów Wschodniego” (1993), nagrody „Polityki” (1999), Nagrody Literackiej Wojewody Opolskiego (1990), nagrody I stopnia Ministra Edukacji Narodowej za osiągnięcia naukowe (1986, 1991, 1999), tytułu Zasłużony Obywatel Miasta Opola. W 2005 odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W 1993 otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.
Źródło: Wikipedia
Dodatkowe informacje: pl.wikipedia.org/wiki/Stanis%C5%82aw_Nicieja
|