Artbankinc, Klub Muzyki i Literatury we Wrocławiu zapraszają na wieczór muzyki, wspomnień i słowa poświęcony pamięci koncertmistrza Jacka Niwelta pt. „Fermata”

13 grudnia (piątek) 2024 roku o godz. 18.00
Wstęp wolny. Zapraszamy

Plakat [pdf]

Spotkanie w Światowy Dzień Skrzypiec

Jacek Zygmunt Niwelt (ur. 31 sierpnia 1941 w Jaśle, zm. 22 listopada 2022 w Oviedo w Hiszpanii) – skrzypek, wybitny wykonawca muzyki poważnej, koncertmistrz, solista, doskonały kameralista, niestrudzony animator życia muzycznego, nauczyciel wielu pokoleń skrzypków, promotor młodych talentów. Słynął z niezwykle pięknej barwy dźwięku i dbałości o uczciwość interpretacyjną.

Był synem Zygmunta Józefa Niwelta i Marii z domu Kopacz. Dziadek ze strony matki, Karol i jego brat Michał ukończyli słynną Szkołę Organistowską w Przemyślu. To zapewne po nich dzieci odziedziczyły talent muzyczny. Młodszy brat Mariana (Mariusza), świetnego pianisty, aranżera i kompozytora, współpracującego z Piwnicą Pod Baranami, Operą i Operetką w Krakowie oraz Stanisława, multiinstrumentalisty, założyciela zespołu estradowego, z którym występował w Europie i USA.

Jacek Niwelt naukę gry na skrzypcach rozpoczął w Tarnowie pod kierunkiem Stanisława Rzepeckiego. Następnie kontynuował kształcenie w Krakowie w klasie profesora Stanisława Tawroszewicza w Liceum Muzycznym, które ukończył z wyróżnieniem. W latach 1960–1965 studiował w Wyższej Szkole Muzycznej. Zdolny student został zatrudniony przez legendarnego Leopolda Kozłowskiego w Warszawskiej Orkiestrze Wojskowej z siedzibą w Krakowie, gdzie grał w sekcji skrzypiec przez blisko dwa lata. Po studiach dołączył do orkiestry Andrzeja Markowskiego, dyrektora Filharmonii Wrocławskiej.

Od 1966 roku aktywnie tworzył życie kulturalne na terenie Wrocławia i całego Dolnego Śląska. W latach 1966–1981 był pierwszym skrzypkiem, solistą i koncertmistrzem w Filharmonii Wrocławskiej, koncertując po całej Europie (m.in. Włochy, Bułgaria, Rumunia, Węgry, Czechosłowacja, Niemcy).

Prowadził klasę skrzypiec w Akademii Muzycznej we Wrocławiu i Szkole Muzycznej II stopnia we Wrocławiu. Był koncertmistrzem Orkiestry Kameralnej Leopoldinum, założycielem Wrocławskiego Tria Fortepianowego (skrzypce – Jacek Niwelt, fortepian – Urszula Krysta, wiolonczela – Zdzisław Butor), pierwszym skrzypkiem Wrocławskiego Kwartetu Skrzypcowego (skrzypce – Jacek Niwelt, II skrzypce – Tadeusz Świąć, altówka – Florian Bryła, wiolonczela – Zdzisław Butor), w latach 1979–1981 był pierwszym skrzypkiem Orkiestry Kameralnej Filharmonii Narodowej pod dyrekcją Karola Teutscha, z którą odbywał długie tournée po Ameryce Południowej (Boliwia, Wenezuela, Kolumbia Argentyna, Brazylia) i po Europie Zachodniej (Berlin Zachodni, Austria, Dania, Hiszpania, Francja, Wyspy Kanaryjskie), pierwszym koncertmistrzem powstałej w 1978 roku Filharmonii Wałbrzyskiej, twórcą wałbrzyskiego Kwartetu Smyczkowego (skrzypce – Jacek Niwelt, II skrzypce – Jacek Graca, altówka – Sławomir Arszyński, wiolonczela – Aleksander Czajkowski). Występował na festiwalach muzycznych Dolnego Śląska, jak również w Czechosłowacji oraz w NRD.

W 1982 roku wyjechał do Oviedo (Asturia) na kontrakt w Orquesta Sinfónica de Asturias (OSA, obecnie Orquesta Sinfonica del Principado de Asturias), gdzie objął funkcję koncertmistrza.
Występował również z OSA jako solista – w duecie ze Sławiomirem Arszyńskim zagrał symfonię na skrzypce i altówkę Wolfganga Amadeusa Mozarta. W repertuarze posiadał także partie solowe w Czterech porach roku Antonio Vivaldiego.

Założył Kwartet „Astur” (skrzypce – Jacek Niwelt, II skrzypce – José Ramon Hevia, altówka – Sławomir Arszyński, wiolonczela – Marek Kubicki). Zespół wykonywał wybitne dzieła kameralistyki kompozytorów hiszpańskich, m.in. Juana Crisóstomo Arriaga, Joaquína Turina, Ernesto Halftera, Marii Teresy Prieto, jak i Piotra Czajkowskiego, Antonína Dvořáka, Maurice Ravela. W maju 1983 roku na IX Festival de Música de Asturias Kwartet „Astur” został poproszony o prawykonanie trzech kwartetów braci Juana i Agustina Paez (kompozytorów asturyjskich tworzących w Oviedo w XIX wieku).

Był członkiem „Duo Semplice Harfa Violin” (skrzypce – Jacek Niwelt, harfa – Danuta Wojnar Niwelt). Nagrał płytę z własną aranżacją utworów Roberta Schumanna, Edwarda Elgara, Jana Sebastiana Bacha oraz też Johna Williamsa.

Był wykładowcą, profesorem w Conservatorio Profesional w Oviedo, a następnie w Conservatorio Profesional Julian Orbon w Aviles, gdzie w 2013 roku obchodził jubileusz 30-lecia pracy dydaktycznej. Wśród jego uczniów byli muzycy grający w orkiestrach w Hiszpanii i w Polsce. Nagrywał muzykę dla radia i telewizji hiszpańskiej.

Jacek Niwelt zmarł 22 listopada 2022 roku w Oviedo. Został pochowany w Oviedo i we Wrocławiu.

Joseph Conrad