Izabella Degen "W rytmie Ziemi"

Mirosław Filipowicz ''Wspomnienia z lat 1939-1980. Spisane w latach 1981-1982''

Oddajemy w ręce Czytelników Wspomnienia spisane przez Mirosława Filipowicza, sędziego i działacza społecznego, który z erudycją i poczuciem humoru podjął się uwiecznienia obrazu wojny odbrązowionej. Opowieść prowadzi czytelnika kolejno przez opis działań wrześniowych, drogi do Armii Polskiej we Francji, przejść żołnierskich w 1940 roku i w końcu – pobytu obozach jenieckich. Autor opowiada wreszcie o swoich przeżyciach po wyzwoleniu: powojennej tułaczce po krajach Europy Zachodniej i hamletowskich rozważaniach o powrocie do, ludowej wówczas, ojczyzny. Były już sędzia zdecydował się także opisać swoje doświadczenia z okresu PRL-u, aż do momentu odejścia, w proteście przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego, z Sądu Wojewódzkiego we Wrocławiu.
Pierwsza "wojenna" część wyróżnia się lekkim, swobodnym stylem, nasycona jest humorem, co stanowi ewenement na tle martyrologicznych zwykle wspomnień. Nietrudno dostrzec w tych fragmentach związki z klimatem Haskowskiego Szwejka czy CK Dezerterów. Dalej narracja przechodzi w studium ewolucji systemu totalitarnego umiejętnie przez autora powiązane z osobistymi obserwacjami sędziego-cywilisty na temat zmian społeczno-politycznych i ich wpływu na sytuację i funkcjonowanie ówczesnego wymiaru sprawiedliwości. Wydaje się więc, że choć to propozycja na wiele sposobów nieoczywista - czy może właśnie z tego powodu - stanowi przykład książki ważnej i potrzebnej.